دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

شرح احوال و زندگانی ابوالفتح نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالفتح نیریزی(جمال الدین ابوالفتح محمد بن طاهر) »
     شیخ جمال الدین ابوالفتح محمد بن طاهر نیریزى، فقیه، دانشمند، زاهد و مدرّس نامدار فارس در سده 6 - 7 ه . ق. بود.      قدیمترین منبعى که در آن، نام او آمده، شیرازنامه زرکوب شیرازى است. دراین کتاب، شرح احوال مستقلى از او وجود ندارد و فقط در دو مورد، ذیل شرح احوال ابومحمد روزبهان بقلى (متوفى 606 ه . ق.)، و شرح احوال مجدالدین اسماعیل نیکروز فالى ، از او یاد شده است . پس از...

میرزا علی محمد طبیب
دانشنامه مشاهیر » پزشکان و دانشمندان نی ریز »
 این نوشته برگرفته از مقاله طب نی‌ریز در گذر تاریخ است. میراز علی‌محمد طبیب، فرزند حاج میرزا عبدالرحیم طبیب بن حکیم محمدکاظم الحسینی المصیب النیریزی الشیرازی یکی از پزشکان حاذق و نامی و مشهور فارس بوده است. مرحوم فرصت‌الدوله در کتاب آثار عجم، بخش اطبای فارس در توصیف ایشان می‌نویسد: «جناب میرزاعلی محمد، طبیبی معتمد و سیدی است جلیل‌القدر و در طبابت بی‌بدیل ...». در حاشیه کتاب صفحهٔ ۵۳۲ اضافه می‌کند که میرزاعلی محمد بن مرحوم حاجی میرزا عبدالرحیم (نی‌ریزی) شیرازی...

مسمط بهاریه در مدح امام زمان (عج)-(اثر شهاب نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی » آثار شهاب نیریزی » قصاید »
 شاعر در این قصیده از آیات قرآن بهره جسته و توانایى خود را در اقتباس آیات قرآن در شعر نشان داده است. خدیو  اردیبهشت، خیمه ز گل زد برون                   کشید در باغ و راغ، سپاهى از حد فزون جائهم البیّنات، لعلهم یهتدون                     صبا به تاک، این سخن، گفت ز راز درو "واللّه‏ مُخِرجٌ ماکُنتُم تَکْتُمُون" شقایق افروخت رخ، "یومئذٍ مُسْفِرَه"                      بنفشه جویبار، آمده "مُسْتَبشِرَه " که منهزم شد خزان، "حُمْرٌ مُسْتَنْفِرَه "              شکست و برتافت رخ، "فَرَّتْ مِنْ قَسْوَرَه" کوس بشارت زنید، "لَوْکَرِهَ الْمُشْرِکُون...

شرح احوال و زندگانی شمس المعالی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) »
      اطلاعات موجود در باره وى را مى‏ توان به دو دسته تقسیم کرد:      1 - نخست آثار به جا مانده از خود او که عبارتند از: تذکره مدایح مؤیدیه که در برخى منابع به اشتباه مدایح معتمدیه نامیده شده است ؛ دیگر از آثار او، رساله استخراج سهام و تعیین طلوع فجر و مسایل نجومى و انشاء و مراسلات است. همچنین اثر دیگرى با عنوانِ شیرازیه به او نسبت داده ‏اند که در بخش آثار به معرفىِ...

نامه‌ی دوم (از نامه های شمس المعالی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » منشآت شمس المعالی نیریزی »
ایضاً مرحوم شمس‌المعالی به یکی از سادات نوشته روحی فداک یا ذاالمعالی(1) و معدن‌الادب سیّدنا و ابن سیّدالعرب ای خلاصه‌ی دودمان رسالت و نُقاوه‌ی(2) خاندان سیادت ای نخبه‌ی اعزّه و اشراف وای زبده‌ی آل(3) عبد مناف(4) یا عقد منتظم‌النبوه بیت مختلف-الملائک(5) یابن الفواطم(6) و العواتک(7)، الترائک(8) و الارائک(9)! شب گذشته که به ملاقات آن مخدومْ مسرور و به صحبت شریفْ محظوظ بود و خلاف ادب دانستم که با شما در مقام جسارت برایم اوّلا اینکه مقصود از تحصیل علوم...

مسمّط در مدح و ستایش مولا امیرالمؤمنین على(ع)-(اثر شهاب نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی » آثار شهاب نیریزی » قصاید »
حلقه بر در جانم، زد ندیم روحانى                کاى ادیب دانشمند، وى حکیم ربانى   چشم جان و دل بگشا، کز فروغ یزدانى            خنده مى‏زند گلبن، طعنه بادِ بُستانى از بدایع حکمت بر صنایع مانى منعم حقیقى را لا تَعُد بود نعمت                     ریزه خوار خوان او، آفرینش از قسمت غنچه چون مسیحا بین، درتکلّم از حکمت              وز شکوفه گلبن را، بین به پرده عصمت مریمى بود حُبْلى ، در حجاب نورانى چشم نرگس فتّان ، بى دلیل، فتّان نیست                زلف سنبل مفتول ، بى‏سبب پریشان...

شرح احوال و زندگانی سید قطب الدین محمد حسینی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
     قطب الدین محمد فرزند جلال الدین عبداللّه فسیرجانى و برادر بزرگ نورالدین محمد ، از عالمان و عارفان سده 8 ه . ق. بود.      معین الدین جنید شیرازى که از معاصران وى بوده، در کتاب خود، شدالازار فى حطّ الاوزار عن زوّار المزار از او به بزرگى یاد کرده و درباره او گفته است: «العالم العارف، الکثیر الخیر، الدّائم الذّکر، ذوالقلب السّلیم و الطّریق المستقیم و الصّدر الواسع والدین الخاشع».     سید قطب ‏الدین بیشتر به اهل معرفت...

سیدجواد نی‌ریزی مدرس اسفار صدرالمتألهین *
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید جواد نیریزی(فرزند سید علی رضا) »
 مرحوم آقا سید جواد نی ریزی، یکی از مشاهیر بزرگ و فلاسفه عصر خود بود. آقا سید جواد نی‌ریزی پسر میرزا علی‌رضا پسر سید مسیح نی‌ریزی پسر سید نعیم بود. وی از نظر علمی قوی بوده است. ایشان مدرس اسفار صدرالمتألهین شیرازی بوده که بالاترین کتاب در حکمت متعالیه است. شیرازی بعد از فلاسفه‌ی مشاء و فلاسفه اشراق این‌ها را در هم ادغام کرده و حکمت متعالیه را به وجود آورده و حدود 400 سال است که این...

مریم سلطان؛ نزهت الملوک
دانشنامه مشاهیر » دیگر نامداران نی ریز »
یکی از زنان عفیف و نیکوکار در تاریخ نی‌ریز، نزهت‌الملوک،‌ دختِ طهارت سیرت مرحوم فتحعلی‌خان نی‌ریزی است. نام وی مریم‌سلطان و پس‌نام (لقب) او نزهت‌الملوک، هر دو بس زیبنده و برازنده اویند. در مبایعه‌نامه‌ی مکتوب به سال ۱۳۲۶ مهشیدی (قمری) (برابر با ۱۲۸۶ خورشیدی) نام و لقبِ دخت پاکیزه‌دامن فتحعلی‌خان آمده است. سطرهای نخست این مبایعه‌نامه‌ی نسبتاً طولانی- که در پایان و هامش آن نقش مُهر نزهت‌الملوک و در هامش آن عبارات کوتاه و نقش مهر محمدحسن (شیخ‌الاسلام نی‌ریز)...

شرح احوال و زندگانی شهاب الدین احمد بن جلال الدین عبداللّه حسینى
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز »
در کتاب ضوءاللامع به او نسبت «حسنی» داده شده و همچنین نسبت «نی‌ریزی» او به اشتباه «تبریزی» آمده است. شهاب‌الدین در سده ۹ ه. ق. می‌زیست. او نزد پدرش و برادرش جمال الدین محمد به فراگیری علم و معرفت پرداخت. چنانکه سخاوی گفته است: وی پس از آن به تدریس و تعلیم پرداخت؛ که ازجمله شاگردانش می‌توان برده  را نام برد. شهاب‌الدین سرانجام در نی‌ریز  وفات یافت و در گورستانی که به «میر شهاب‌الدین احمد» معروف است به خاک سپرده شد. آرامگاه...